Aan die ander kant:
- die groot oefening in versoening en nasiebou waaraan Nelson Mandela soveel van sy presidentskap gewy het, het tot stilstand gekom;
- die taal- en kulturele regte wat in die Grondwet verskans is, is die breë geïgnoreer;
- ons nuwe samelewing het misluk om baie van die waardes waarop ons nuwe Grondwet gegrond is, te bevorder – veral met betrekking tot menswaardigheid en die bereiking van gelykheid en nie-rassigheid;
- te veel Suid-Afrikaners word geteister deur gebrekkige onderwys, gesondheid en munisipale dienste en deur onaanvaarbare vlakke van ongelykheid, armoede en werkloosheid;
- ons nie-rassige demokratiese Grondwet en ons ekonomie verkeer onder geweldige druk van fundamenteel rasse- en totalitêre ideologieë;
- ons is nou ‘n meer rassistiese samelewing as wat ons sedert 1994 op enige tydstip was – ‘n samelewing waarin die vooruitsigte van individue weer deur hul ras bepaal word en nie deur die inhoud van hul karakter nie;
- lelike rasse-stereotipes word weer deur die regering gepropageer en politieke leiers is besig met ontstellende retoriek wat skade aan minderhede berokken.
Soos mnr De Klerk op Vrydag, 31 Januarie daarop gewys het: “… Suid-Afrika in 2020 is nadruklik op die verkeerde pad: dit is op pad – nie na ‘n ‘New Dawn’ nie – maar na baie donker en dreigende stormwolke.” Hy het ‘n beroep op Suid-Afrika gedoen om “…terug te keer na die weg van vryheid, verdraagsaamheid en nie-rassigheid wat ons 24 jaar gelede met soveel hoop en welwillendheid in ons Grondwet daargestel het.”
Die FW de Klerk Stigting is seker dat dit ook die pad is wat Nelson Mandela – 30 jaar na sy vrylating uit die tronk – sou kies.
Uitgereik deur die FW de Klerk Stigting
11 Februarie 2020